W dniu 3 marca 2015 r. w siedzibie Ambasady Brytyjskiej w Warszawie odbyło się polsko-brytyjskie seminarium na temat szkolnictwa zawodowego. Spotkanie zostało zorganizowane przez British Council i Ambasadę Brytyjską, we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Celem seminarium było porównanie dobrych praktyk i reform w szkolnictwie zawodowym przeprowadzanych w Polsce oraz w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
- Wysokiej jakości szkolnictwo zawodowe jest gwarancją satysfakcjonującego zatrudnienia w przyszłości i przekłada się bezpośrednio na wzrost gospodarczy kraju – powiedział Robin Barnett Ambasador Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej otwierając spotkanie. – Bardzo ważna jest współpraca pomiędzy administracją, biznesem i instytucjami edukacyjnymi w celu zapewnienia cenionego przez pracodawców wykształcenia oraz rozwijania tak zwanych umiejętności miękkich.
Ministerstwo Edukacji Narodowej reprezentował Sekretarz Stanu Tadeusz Sławecki. – Szkoła zawodowa może być szkołą pozytywnego wyboru – powiedział Min.Sławecki przedstawiając program rozwoju szkolnictwa zawodowego w Polsce.
Kluczowym punktem seminarium były dyskusje w trzech grupach tematycznych dotyczące różnych aspektów szkolnictwa zawodowego, moderowane przez ekspertów polskich i brytyjskich. W wyniku dyskusji powstał zbiór dobrych praktyk i rekomendacji dla trzech obszarów: współpraca szkolnictwa z pracodawcami, doradztwo zawodowe w szkołach oraz kształcenie ustawiczne i kwalifikacje zawodowe.
Współpraca szkolnictwa z pracodawcami
Dyskusję w tej grupie moderował John Mountford ze Zrzeszenia Kolegiów Zawodowych w Anglii. – W obecnych czasach wszyscy będziemy zmuszeni zmieniać pracę kilka razy w ciągu naszego życia, jednak są pewne umiejętności, które są przydatne w każdym miejscu pracy i które warto rozwijać – zaznaczył Mountford. Z doświadczenia Mountforda wynika, że system apprenticeship (ang. praktyki zawodowe) stosowany w Anglii jest bardzo skuteczną formą współpracy szkół zawodowych z pracodawcami. W zamian za swoją pracę praktykanci uczą się fachu, otrzymują pensję i zyskują kwalifikacje zawodowe potrzebne na rynku pracy.
W grupie zauważono potrzebę zmiany postrzegania szkolnictwa zawodowego w Polsce np. poprzez wskazywanie uzasadnienia ekonomicznego inwestowania w ten system, jakim jest wzrost gospodarczy, czy fakt, że współpraca pomiędzy pracodawcami a instytucjami edukacyjnymi przekłada się na atrakcyjność inwestycyjną regionu i kraju.
Stwierdzono również, że istotne jest badanie losów absolwentów; wyposażanie szkół w nowoczesny sprzęt i oprogramowanie, z którymi uczniowie będą mieli do czynienia w przyszłym miejscu pracy.
Poruszono też kwestię kwalifikacji - ich ustawicznej standaryzacji, monitorowania i ewaluacji, a także zauważono potrzebę certyfikatów poświadczających nabycie kwalifikacji zawodowych określających zakres umiejętności oraz wypracowania standardów rozpoznawania kwalifikacji i zakresu umiejętności w nich zawartych na poziomie krajowych i regionalnym. Dzięki temu pracodawcy będą znali i rozpoznawali kwalifikacje i zakres umiejętności w nich zawartych.
Doradztwo zawodowe w szkołach
Moderatorki dyskusji, Małgorzata Rosak i Anna Dziedzic z Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej (KOWEZiU), podzieliły się z uczestnikami wiedzą w zakresie doradztwa zawodowego, które w Polsce jest zintegrowane z programami poszczególnych przedmiotów, zwłaszcza na poziomie gimnazjum. Ponadto, KOWEZiU realizuje program szkoleń dla dyrektorów i nauczycieli gimnazjalnych (3 osoby z każdej szkoły) mający na celu przygotowanie ich do wsparcia uczniów w zakresie poradnictwa oraz doradztwa zawodowego.
Philip Bowden reprezentujący organizację Careers Wales dzielił się doświadczeniem Walii w tym obszarze. W Walii doradztwo zawodowe jest usługą dostępną ogółowi obywateli i obywatelek, oferowaną także przez internet i telefonicznie. W Walii rozgranicza się udzielanie informacji dotyczących rozwoju zawodowego od poradnictwa zawodowego i doradztwa zawodowego, które jest wyspecjalizowana usługą oferowana przez akredytowanych doradców i doradczynie zawodowe, zobowiązanych do stałego podnoszenia swoich kwalifikacji i uzupełniania wiedzy oraz kierujących się kodeksem etyki zawodowej. W pracy doradców zawodowych w Walii widoczne jest, że zwłaszcza młodzi ludzie potrzebują nie tylko informacji znalezionych w internecie czy tez udzielonych telefonicznie, ale przede wszystkim wymagają bezpośredniego kontaktu z doradcą zawodowym.
Pomocą w wyborze odpowiedniej szkoły zawodowej dla walijskich 16-latków jest zintegrowany internetowy system aplikacji do szkół, pozwalający im na pełny przed ląd dostępnej oferty edukacyjnej przed dokonaniem wyboru, co do dalszej ścieżki kształcenia.
Kształcenie ustawiczne i kwalifikacje zawodowe
Dyskusję w tej grupie moderowała Pani Magdalena Wantoła-Szumera z Ministerstwa Edukacji Narodowej, a John Lewis ze Scottish Qualifications Authority dzielił się doświadczeniami ze Szkocji. W wyniku dyskusji powstał szereg rekomendacji:
- Potrzeba centralnej instytucji lub komisji międzyresortowej, która zajęłaby się uznawaniem kwalifikacji zdobywanych na różnych kursach i szkoleniach;
- Wprowadzenie innowacyjności i przedsiębiorczości jako istotnej kompetencji w gospodarce wolnorynkowej;
- Zwiększenie ilości zajęć praktycznych w szkołach zawodowych;
- Zmiana pejoratywnego postrzegania kwalifikacji zawodowych/szkolnictwa zawodowego przez rodziców, uczniów i pracodawców;
- Udostępnianie informacji na temat wysokości zarobków absolwentów szkół w konkretnym zawodzie;
- Skuteczne sposoby zachęcania osób dorosłych do kształcenia ustawicznego;
- Baza dobrych praktyk współpracy pomiędzy pracodawcami a instytucjami edukacyjnymi.