Jak używać przyimków in, at, on w języku angielskim

Czy frustrują Cię przyimki w języku angielskim? Jeśli tak, to nie jesteś sam. Przyimki są jednym z tych obszarów w większości języków, które sprawiają problemy nawet najbardziej doświadczonym i zaawansowanym uczniom. Ale dlaczego? A to dlatego, że nie ma faktycznego powodu, dla którego używamy pewnych przyimków, aby mówić o konkretnych czasach i miejscach, a to, co wydaje się całkowicie logiczne w twoim ojczystym języku, może równie dobrze brzmieć dziwnie, gdy jest bezpośrednio tłumaczone na inny. W tym poście zaczniemy od podstaw - przyimków in, at i on, oraz tego, kiedy i jak ich poprawnie używać.

In, at on - kiedy ich używamy i jakie są zasady?

Te trzy małe słowa mogą sprawiać duże problemy uczącym się języka, ale najczęściej używamy ich do mówienia o czasach i miejscach.  Zamiast myśleć "jak bym to powiedział po polsku?" (czasami dobra strategia, ale nie w tym przypadku), lepszym pomysłem jest zastanowienie się, jak ogólny lub konkretny jest czas i miejsce. 

Jeśli robisz plany, możesz przeprowadzić taką rozmowę:

Shall we go for a drink in the next few days?
Yeah, good idea - why don’t we meet on Friday?
Ok, fine - let’s meet at 8pm on Friday.

(- Pójdziemy na drinka w najbliższych dniach?
-Tak, dobry pomysł - może spotkamy się w piątek?
- Ok, w porządku - spotkajmy się w piątek o 20.00.)

Zauważ na początku ci dwaj przyjaciele decydują, że spotkają się w jakimś czasie w ciągu najbliższych kilku dni i używają in. Gdy decydują się na dzień (będąc nieco bardziej konkretnym), używają on. Kiedy wchodzą w większe szczegóły (mówiąc o godzinie), używają at.

Oto kilka kolejnych przykładów:

Używamy również tych przyimków, aby mówić o miejscach lub o tym, gdzie znajdują się rzeczy.  Oto kilka przykładów:

Używamy również zarówno on, jak i in, aby mówić o transporcie i przemieszczaniu się - jest to trochę mylące, ponieważ właściwy przyimek zależy od tego, o jakim rodzaju transportu mówimy:

Wyjątki i warianty

Przyimki mają wiele wyjątków i wariantów, więc po prostu trzeba się ich nauczyć. Niektóre ważne wyjątki, o których należy pamiętać, to:

1. Rozmowy o porach dnia

Kiedy mówimy ogólnie o porach dnia, używamy in z the morning, the evening oraz the afternoon. Jednak gdy mówimy o nocy, nie używamy "the" i dlatego nie mówimy in night, a at night.  Wyjątkiem byłby zwrot "in the middle of the night".

Na przykład:

I prefer to exercise in the afternoon rather than in the morning. At night, I like to watch TV and relax. When I exercise in the afternoon, I’m so tired that I never wake up in the middle of the night.

(Wolę ćwiczyć po południu niż rano. Wieczorami lubię oglądać telewizję i relaksować się. Kiedy ćwiczę po południu, jestem tak zmęczony, że nigdy nie budzę się w środku nocy.)

2. Rozmowa o weekendzie

Generalnie w Wielkiej Brytanii mówimy "at the weekend", ale w amerykańskim angielskim powszechne jest pytanie kogoś "what are you doing on the weekend?" (“Co będziesz robić w weekend?”), więc obie te formy są dopuszczalne.

3. Opisywanie miejsca, w którym się znajdujesz

Przyimek, którego używamy, może nadać temu, co mówimy, nieco inne znaczenie. Porównaj:

1. I’m in the school - there’s a dance concert on
2. I’m at school at the moment, studying for my final exams.
3. I’ll see you at school tomorrow.

W zdaniu a) “Jestem w szkole - trwa koncert taneczny” możemy sobie wyobrazić, że osoba ta znajduje się wewnątrz budynku szkoły (prawdopodobnie w sali koncertowej). W podobny sposób ktoś może powiedzieć "I'm in the office" (“Jestem w biurze”), albo "I'm in the hospital" (“Jestem w szpitalu”) - podkreślając, że znajduje się w budynku.

W zdaniu b) “Wciąż jestem w szkole i uczę się do egzaminów końcowych”, mówiący mówi o tym, co ogólnie robi w życiu, w taki sam sposób, w jaki możemy powiedzieć "I work" (“Pracuję”) lub "I'm at university" (“Jestem studentem”). W zdaniu c) “Widzimy się jutro w szkole” osoba mówi "at school", co odnosi się do szkoły jako instytucji, do której ludzie chodzą codziennie. Często można też usłyszeć zwroty "at work" (“w pracy”), oraz "at home" (“w domu”).

Częste błędy

Ludzie często mylą się co do tego, jakich przyimków używać. Oto kilka typowych błędów osób uczących się:

Nadużywanie "at" do mówienia o porach dnia:

Widzimy się jutro o 10 rano.

I’ll see you at the morning, at 10 o’clock. ×
I’ll see you in the morning, at 10 o’clock. ✓

Używanie "in" w odniesieniu do wszystkich form transportu:

Byłem w autobusie, gdy zadzwoniłeś

I was in the bus when you phoned. ×
I was on the bus when you phoned. ✓

Czasownik „arrive"

Czasownika arrive możemy użyć z at lub in. Zazwyczaj używamy at, aby mówić o miejscu (lotnisko, stacja, bank itp.), a in, aby mówić o mieście lub kraju. Nigdy nie używamy go z to.

Przyjechaliśmy do Paryża o 8 wieczorem.

We arrived to Paris at 8pm ×
We arrived in Paris at 8pm. ✓

Przyjechałem do banku tuż po otwarciu.

I arrived to the bank just as it opened. ×
I arrived at the bank just as it opened. ✓

Słynne przykłady

Przykłady tych przyimków można znaleźć w setkach tytułów popularnych filmów i piosenek. 

Weekend at Bernie's (“Weekend u Berniego”) to klasyczny film z lat 80. (z 1989 roku) o parze młodych sprzedawców spędzających weekend w domu swojego szefa. Jest tu niezwykły zwrot akcji, polegający na tym, że kiedy docierają na miejsce, Bernie (szef) już nie żyje.

Love in a foreign place (“Miłość w obcym miejsciu”) - popularna piosenka zespołu Gossip - jest pełna przyimków, a piosenkarka opisuje swoją podróż podczas nocnego wyjścia.

Sitting on a dock of a bay (Siedząc na doku zatoki) - hit Otisa Reddinga z 1967 roku, śpiewa on tam o obserwowaniu odpływu, gdy przypływają statki.